Yakın tarihin Avrupa’daki en çalkantılı yıllarına dair bir hatıra kitabı geçtiğimiz günlerde İş Bankası Kültür Yayınları‘ndan çıktı. “Gabriel Gorodetsky“nin yayına hazırladığı kitabın ismi “Stalin ile Churchill Arasında“. Kitabın alt başlığı da “SSCB Londra Büyükelçisi Mayski’nin Günlükleri 1932-1943″ Kitabı dilimize Deniz Berktay çevirmiş. Kitabı yayına hazırlayan Gabriel Gorodetsky 1945 doğumlu. Tel Aviv Üniversitesi’nde tarih profesörü. Gorodetsky Kudüs İbrani Üniversitesi’nde Tarih ve Rus Çalışmaları okumuş ve İngiliz tarihçi E.H. Carr’ın gözetiminde doktora derecesini almış. 1991-2007 yılları arasında Tel Aviv Üniversitesi Cummings Rus Araştırmaları Merkezi’nin direktörlüğünü yapmış. Çeşitli yıllarda Oxford’da St.Antony’s Koleji’nde, Washington’daki Woodrow Wilson Uluslararası Akademik Merkezinde, Oxford’da All Souls’da ve İleri Araştırmalar Enstitüsü’nde misafir öğretim üyesi olarak çalışmış. Gorodetsky, 2010 yılında Rusya Devlet Beşeri Bilimler Üniversitesi’nden fahri doktora almış.
Stalin ile Churchill Arasında’nın Özeti:
Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı’na sürüklendiği yıllarda Sovyetler Birliği’nin Londra Büyükelçisi İvan Mihayloviç Mayski. Mayski’nin günlükleri söz konusu dönemde görev yapmış üst düzey Sovyet yöneticilerinin tuttuğu çok az sayıda günlükte biri. Zira Stalin rejiminde günlük tutmak son derece tehlikeli bir iş. Günlükleri Rus arşivlerinde çalışırken bir tesadüf sonucu bulan Gabriel Gorodetsky’nin titiz bir çalışmayla notlandırdığı ve yayına hazırladığı Stalin ile Churchill arasında Münih Antlaşması’ndan Molotov-Ribbentrop Paktı’na, Churchill’in savaşma kararlılığından Almanların Rusya’ya saldırmasına, ikinci cephe açılması tartışmalarından, Türkiye’nin savaşa girmesi için yapılan baskılara kadar bir çok konuyu önemli bir diplomatın kaleminden okura ulaştırıyor. Churchill, Roosevelt, Lloyd George, Chamberlain, Stalin, Litvinov, Molotov, Tevfik Rüştü Aras, İsmet İnönü gibi siyaset sahnesinin önde gelen isimlerinin yanı sıra Bernard Shaw, Beatrice Webb, Mihail Şolohov gibi düşün ve edebiyat sahnesinin ünlü simaları da Mayski’nin günlüklerinde kendilerine yer buluyorlar.
İyi okumalar diliyoruz.