Türk Basın Tarihinin iz bırakmış simalarından edebiyatçı ve siyaset adamı “Hüseyin Cahit Yalçın“‘ın 1936 senesinde Yedi Gün dergisinde tefrika edilen “Tanıdıklarım” isimli kitabı Ötüken Yayınları’ndan çıktı. Hüseyin Cahit Yalçın’ın yaşamının bir döneminde tanıdığı, izlediği siyaset ve edebiyat dünyasından 34 kişiyi anlattığı kitabı “Tanıdıklarım” önemli bir kitap. Lakin kitaba geçmeden önce Hüseyin Cahit Yalçın’ın hayatını kısaca bir inceleyelim. Kısaca diyoruz ama öyle fırtınalı bir hayat ki kolayca demek bile çok zor. Hüseyin Cahit Yalçın 1875 yılında doğmuş. Ölümü ise 1957 yılında. Dolayısıyla Abdülhamit Dönemi, 2. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki İktidarı, 1.Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyetin Kuruluşu, Tek Parti İktidarı ve Çok Partili Dönem gibi koca bir tarihsel süreci 82 yıllık ömrüne sığdırmış.
Hüseyin Cahit Yalçın politikacı ve gazeteci kimliğiyle öne çıksa da gençlik yıllarında ilk ilgi alanı edebiyat. Edebiyat-ı Cedide grubuna katılmış, Servet-i Fünun’da yazmaya başlamış. Osmanlı devlet bürokrasisinde muhtelif görevler almış ve çeşitli okullarda öğretmenlik yapmış. 2. Meşrutiyet’in ilanından sonra İttihat ve Terakki’nin bir anlamda sözcülüğünü üstlenen Tanin gazetesini yayınlayan Hüseyin Cahit, aynı partiden milletvekilliği ile yapmış. Siyasal çalkantıların zirveye tırmandığı bu dönemde bir kaç kez ülkeyi terk etmek zorunda kalıyor. İşgalden sonra da İngilizler tarafından Malta’ya sürgün edilen 84 kişi arasında yer alıyor. Hüseyin Cahit’in Cumhuriyet yönetimiyle de başı dertte. O dönemde de sürgüne vuruyor. İzmir Suikastı davasında yargılanıyor. Sonrasında Ankara Hükümeti ile arası düzeliyor. Bürokraside görev alıyor. Lakin 1933’te davet edildiği 1.Türk Dil Kurultayı’nda devlet müdahalesi ile dil değişikliği yapılamaz deyince bir kez daha afaroz ediliyor. Atatürk’ün vefatının ardından İsmet Paşa tarafından Cunhuriyet Halk Partisi’ne davet ediliyor. Milletvekili ve Ulus gazetesinin başyazarlığını yapıyor. Bu gazetede yazdığı bir makale ile sert ellerin Tan Gazetesi’ne yönelik baskını teşvik ettiği söylenir.
Demokrat Parti yılları da Hüseyin Cahit için pek aydınlık yıllar değil. 1954 yılında 79 yaşındayken hapse giriyor. Celal Bayar’ın özel affı ile salıveriliyor. 1957 yılında da hayata veda ediyor. İşte böyle pek sık rastlayacağımız bir hayat Hüseyin Cahit’in hayatı. Evet tanıdıklarım da 34 portrenin yer aldığını belirtmiştik. Enver Paşa’dan Ziya Gökalp’e, Talat Paşa’dan Ahmet Ağaoğlu’na, Ubeydullah Efendi’den Sait Halim Paşa’ya, Bahaeddin Şakir’den Gümülcineli İsmail’e. Bu ve buna benzer isimler yer alıyor Hüseyin Cahit Yalçın’ın kitabında. Görüldüğü üzere çoğu İttihat Terakki ile ilişkili isimler. Özellikle İttihat ve Terakki dönemine dair elbette fena halde subjektif olduğunu unutmadan siyasi bir tarih anlatısı olarak da okunabilir Tanıdıklarım.
İyi Okumalar Diliyoruz.