Eşe dosta selam, inandığım doğruların adamı oldum, böyle yaşadım, karınca kararınca bu doğruların savaşını daha çok sanatımı yapmaya çalıştım, Kutsama hakkım olmayan bir tek kuruş dahi girmemiştir. Bu sözler Türk edebiyatının büyük yazarı Orhan Kemal’in ölümünden kısa süre önce, 5 Nisan 1970’te yazdığı bir mektuptan. “Orhan Kemal“in yazdığı ve ona yazılan mektuplardan oluşan “Eşe Dosta Selam” isimli kitap Everest Yayınları’ndan çıktı. Kitabı yazarın oğlu Işık Öğütçü yayına hazırlamış. Kitabın alt başlığı Mektuplar. Eşe Dosta Selam’ın özetine geçmeden önce Orhan Kemal kimdir kısaca tanıyalım.
Orhan Kemal 1914 yılında Adana’da doğmuş. Gerçek ismi Mehmet Raşit Öğütçü’dür. Babası siyasetçi Abdülkadir Kemali Bey’dir. Babasının hareketli siyasi yaşamı sebebiyle 1930-1932 yılları arasında Suriye ve Lübnan’da yaşadı. 1932 yılında Adana’ya döndü ve çeşitli işlerde çalıştı. 1939 yılında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla yargılandı ve 5 yıl hapis yattı. Bursa Cezaevinde yatarken Nazım Hikmet ile tanıştı. 1950’de İstanbul’a taşındı ve hayatını kaybettiği 1970 yılına kadar İstanbul’da yaşadı. Kitaplarında genelde günlük yaşamın farklı yönlerini konu edindi. Eserlerindeki kahramanlarını daha çok ezilen, sömürülen, fakir insanlar arasından seçti.
Bir çok esere imza atan Orhan Kemal’in başlıca eserleri: Ekmek Kavgası, Sarhoşlar, Çamaşırcının Kızı, 72. Koğuş, Grev, Arka Sokak, Kardeş Payı, Babil Kulesi, Dünyada Harp Vardı, Mahalle Kavgası, İşsiz, Önce Ekmek, Küçükler ve Büyükler, Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Üzerinde, Suçlu, Devlet Kuşu, Vukuat Var, Gavurun Kızı, Küçücük, Dünya Evi, El Kızı, Hanımın Çiftliği, Eskici ve Oğulları, Gurbet Kuşları, Sokakların Çocuğu, Kanlı Topraklar, Bir Filiz Vardı, Müfettişler Müfettişi, Yalancı Dünya, Evlerden Biri, Arkadaş Islıkları, Sokaklardan Bir Kız, Üç Kağıtçı, Kötü Yol, Kaçak, Tersine Dünya, Eşe Dosta Selam.
Eşe Dosta Selam’ın Özeti:
Kitapta Orhan Kemal’in ailesi, Nazım Hikmet, Muhsin Ertuğrul, Fikret Otyam, Güzin Dino, Rasih Nuri İleri, Yaşar Kemal, Samim Kocagöz, Kemal Tahir ve daha bir çok isimle mektuplaşmalarının çoğu ilk kez gün ışığına çıkıyor. Mektupları bir araya getiren ve yayına hazırlayan Işık Öğütçü, bu derleme ile Orhan Kemal’in yaşam mücadelesinde yaşadıklarına tanıklık edilmesini sağlamak, ileride onunla ilgili yapılacak araştırmalara kaynak oluşturacak bir çalışma yapmayı düşündüm demiş.
Kitaptaki ilk mektup, 17 Haziran 1933 tarihli ve Beyrut’ta sürgünde olan babası Abdülkadir Kemali tarafından yazılan uzun mektup. Son mektup ise Orhan Kemal’in kendi oğluna ölümünden 10 gün önce, 23 Mayıs 1970’te yazdığı konu komşuya, eşe dosta selam ve sevgiler diye biten mektup. Mektuplar, Türk edebiyatının bu usta yazarının hayatına dair pek çok yöne ışık tutuyor.
İyi okumalar diliyoruz.