“Aslı Davaz“ın hazırladığı “Bir Kadın Arşivini Okuma Denemesi” Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı ile Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları‘nın ortak çalışması olarak yayımlandı. Kitap “Necile Tevfik Arşivi Açıklamalı Kataloğu 1924-1954” ismini taşıyor. Bir Kadın Arşivini Okuma Denemesi – Necile Tevfik Arşivi Açıklamalı Kataloğu 1924-1954 kitabının özetine geçmeden önce Aslı Davaz kimdir kısaca tanıyalım. Aslı Davaz, Türkiye’de kadın hareketinin önemli atılımlarının biri olan Kadın Eserleri Kütüphanesi’nin kurucularından. 1988 yılında Şirin Tekeli ile başlattıkları girişimi 1990’da Jale Baysal, Füsun Akatlı, Füsun Ertuğ Yaraş’ın da katılımıyla neticelendirip Fener Balat’ta hizmete açıyorlar kütüphaneyi. Aslı Davaz aynı zamanda kadın merkezli kütüphanecilik ve arşivcilik üzerine çok sayıda çalışmanın da sahibi.
Bir Kadın Arşivini Okuma Denemesi, Necile Tevfik Arşivi Açıklamalı Kataloğu 1924-1954’ün özeti:
Peki sözünü ettiğimiz arşiv kataloğu nedir? İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Serpil Çakır’ın kitaba yazdığı önsözden hareket ederek ve özetleyerek aktaralım. Sinema bileti, işyerine yazılan tatil izin dilekçesi, hazırlanan bir kitabın taslağı, dernek toplantı kararları, kongre yaka rozeti, bağış makbuzları, gazete kesikleri, aile ile çekilen bir stüdyo fotoğrafı, telgraf metinleri, mektuplar. Bunları bir kağıt parçası olmaktan çıkaran şey nedir? Bir kişinin yaşarken biriktirdiği hayatı ile ilişkili kağıt yığını şayet incelenip anlamlı biçimde kataloglanırsa, biriktiren kişiyi ve dönemini anlatan belgelere dönüşür. Hele ki bu evrakı metruke bir kadına ait ise. Toplumsal siyasal iktidarı da dolayısıyla da tarihte ve tarihsel belgelerde var olmayan hatta yok sayılan, erkeğin ötekisi olarak tanımlanan kadının tarihe kazandırılmasına, görünür kılınmasına hizmet ediyor. Serpil Çakır bir arşiv okumasının ve bunu katalog toplamanın önemine böyle işaret etmiş.
Son olarak Asıl Davaz’ın arşivi üzerine çalıştığı Necile Tevfik kimdir kısaca tanıyalım. Necile Tevfik 1911 İstanbul doğumlu. Edebiyat ve sinemayla yakından ilgili bir aydın ve bir kadın hakları savunucusu. Bir öykü kitabı ve Hollywood’daki sinema şirketlerine sattığı senaryolar var. Necile Tevfik çeşitli sivil toplum örgütlerinde çalışmış olmakla birlikte hayatının önemli bir dönemini Türk Kadın Birliği’ne vakfetmiş. 1964’te İstanbul’da vefat eden Necile Tevfik’in kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesi için yazdığı bir çok yazı ulusal ve uluslararası basında yayımlanmış.
İyi okumalar diliyoruz.