Alman Edebiyatı’nın önemli yazarlarından “Hans Fallada“nın “Köylüler Kodamanlar ve Bombalar” isimli kitabı Everest Yayınları tarafından basılmıştı. 2018 yılında içinde bir baskı daha yapan eserin çevirisini Ahmet Arpad yapmış. Köylüler Kodamanlar ve Bombalar’ ın özetine geçmeden önce Hans Fallada kimdir tanıyalım.
Hans Fallada kimdir
Hans Fallada, yazarın romanlarında kullandığı müstear isim. Gerçek ismi Rudolf Wilhelm Fredrick Fitzell. Hans Fallada kimdir, eserleri nelerdir hatırlayalım. Hans Fallada, 1893 doğumlu ve yukarıda da belirttiğimiz gibi gerçek adı Rudolf Wilhelm Fredrick Fitzell. Yani tam bir Alman ismi. Ancak o 1920’de yayınlanan ilk romanından başlayarak Hans Fallada adını kullanmaya başlamış. Hans Fallada şanssız bir çocukluk ve ilk gençlik yaşamış. Ağır hastalıklarla boğuşmuş, o sıralar aldığı ağrı kesiciler bağımlılık yapmış. Bu zaaf ömrü boyunca yakasını bırakmamış. Birkaç kez intihara teşebbüs etmiş.
1935 yılında Nazilerin tehlikeli yazarlar listesine giren Fallada bir dönem akıl hastanesinde de yatmış. Nitekim bütün ikinci Dünya Savaşı boyunca orada kalmış. Fallada yazar olarak adına ilk kez 1931’de yazdığı Köylüler Kodamanlar ve Bombalar isimli kitabıyla duyuruyor. Ama, asıl uluslararası ününe ertesi yıl yazdığı Küçük Adam Ne Oldu Sana ile ulaşmış. Savaştan sonra en popüler kitaplarından biri olan “Herkes Tek Başına Ölür”ü yazmış ve 1947’de tam da dediği gibi tek başına ölmüş. Hans Fallada’nın Kambur isimli romanını daha önce biz de burada tanıtmıştık.
Köylüler Kodamanlar ve Bombalar’ ın özeti
Almancası “Bauern, Bonzen und Bomben” olan eseri Fallada 1931 yılında yazmıştır. Köylüler Kodamanlar ve Bombalar büyük buhran döneminde geçmekte. İşçi, köylü ve fakir kesimin ekonomik krizi protesto etmek amacıyla başlatmış oldukları toplumsal hareketi anlatmakta. Aynı zamanda bu hareketi kullanan siyasi komployu da ele alıyor.
Fallada’nın yaratmış olduğu köylü profili çok güçlü bir öge olarak karşımıza çıkıyor. Öyle ki, baş gösteren tarım krizine, iyice kötüleşen ekonomiye, yükselen enflasyona karşı gelen bir güçlü bir öge. Bununla birlikte, alınan vergilere tepki olarak iktidardaki Weimar Cumhuriyet’ini protesto eden bir hareketi başlatacak kadar güçlü bir öge. Köylülere destek olan örgüt ve sivil toplum kuruluşların ortak amacı da siyasi otoriteyi zayıflatmaktır.
Basının gücü, olayları işine geldiği gibi manipüle etmeleri farklı bir üslupla kaleme dökülüyor. Basın kuruluşlarının başındaki patronlar olan kodlamanların iktidarla aralarını iyi tutma çabaları. Böylelikle devletten aldıkları reklamlarla ve teşviklerle gününü gün etmeleri. Meslek etiği ve ahlakının iktidar yandaşlığı pahasına unutulması… Eserin basın ile ilgili eleştirileri de okuyucuların en çok sevdiği bölümlerden.
Eser üç bölüm. İlk bölümde okuyucu kahramanlara ve konuya hakim oluyor. İkinci bölümde sosyal demokratlardan, komünistlerden ve Alman Nazi Partisi üyelerinden oluşan grupların yahudi karşıtlığı bir hareketin yükselen ayak sesleri takip ediyor. Almanya’da Nazi dönemi öncesi yazılan bir eserde Hitler’in soluğunu hissetmek, Fallada’nın farkını gösteriyor.
Kısacası, köhneleşmiş devlet bürokrasisi, satın alınmış basın kuruluşları ve gerçekle kurgunun harmanlanması. İşçi, köylü ve fakir kesimin bunlarla mücadelesi. Soluksuz okunacak bir eser, Köylüler Kodamanlar ve Bombalar.
İyi okumalar diliyoruz.