“Robert Gerwarth”ın “Mağluplar-Birinci Dünya Savaşı Neden Bitmedi” isimli tarih araştırması Doğan Kitap’tan çıktı. 450 sayfalık bu kapsamlı çalışmayı dilimize Yüksel Taşkın çevirmiş. Robert Gerwarth kimdir diye merak eden okuyucularımıza yazarımızı kısaca tanıtalım. Robert Gerwarth, University College Dublin’de modern Avrupa tarihi üzerine çalışan, Alman tarihine vurgu yapan, yakın Avrupa tarihinde uzmanlaşmış bir tarihçi, yazar ve akademisyen. 12 Şubat 1976 tarihinde Almanya’nın Berlin şehrinde doğmuş. Gerwarth’ı anlatırken İngiliz-Alman tarihçi demek daha doğru. Bunun nedeni Almanya’da doğup da yaşamının büyük bölümünü İngiltere’de geçirmesi ve İngiltere Üniversitelerinde görev yapması. Oxford Üniversitesi’nde İngiliz Akademisi Doktora Sonrası Bursunu tamamladıktan sonra Princeton, Harvard, NIOD ve Batı Avustralya Üniversitesi’nde İleri Araştırmalar Enstitüsü’nde burslar düzenlemiş. Gerwarth’ın Savaştaki İmparatorluklar 1911 – 1923 isimli kitabı da dilimize çevrilmiş idi.
20. yüzyıl Avrupa tarihine dair yorumlarda 1. ve 2. Dünya Savaşları’nın esasen iki ayrı savaş olmadığı, yaklaşık 20 yılı ara verilmiş aynı savaş olduğu gibi bir yaklaşım öteden beri var. Robert Gerwarth da bu kanaatte. İki savaş arasındaki bu dönemi uzun süren bir Avrupa iç savaş olarak görüyor. Özellikle yoğunlaştığı ülkeler 1918’de savaştan malum çıkan Almanya, Avusturya – Macaristan, Bulgaristan ve devrim olan Rusya. Yanı sıra barış antlaşmaları sonucu adeta mağluplar sınıfına itilen Yunanistan ve İtalya. Robert Gerwarth’ın ilgi alanına giren bir başka ülke de savaş sonunda yıkılan Osmanlı’nın bakiyesi üzerine inşa edilen Türkiye Cumhuriyeti. Kimi tarihçilerin aksine Robert Gerwarth’ın sürece dair kendine özgü yorumu alttan alta süren savaş halinin aslında Versay gibi yenilenler için çok ağır maddeler içeren barış antlaşmalarından kaynaklanmadığı yönünde. Ona göre dünyayı ikinci büyük savaşa getiren şartların gerisinde yıkılan imparatorlukların yerine kurulmaya çalışılan homojen ulusal devletlerin yol açtığı kriz var. Evet tartışmalı bir konu. Döneme merak duyanlar Robert Gerwarth’ın kitabı önemli bilgiler içeren ilgi çekici bir kaynak kitap.
İyi okumalar diliyoruz.