Rus asıllı Amerikalı yazar Vladimir Nabokov‘ un, “Solgun Ateş” isimli eseri İletişim Yayınları tarafından yeni bir baskı yaptı. Solgun Ateş‘ in özetine geçmeden önce Vladimir Nabokov kimdir tanıtalım.
Vladimir Nabokov kimdir
Vladimir Vladimiroviç Nabokov, 22 Nisan 1899’da Rus İmparatorluğu’nun Saint Peterburg şehrinde dünyaya geldi. Ailesi zengindi. Babası Vladimir Dmitrieviç Nabokov, liberal bir siyasetçi ve hukuk profesörüydü. Annesi Elena Ivanovna ise varlıklı bir ailenin kızıydı. Nabokov, ailesinin zenginliği sayesinde iyi bir eğitim aldı. Özel öğretmenlerden yabancı bakıcılara kadar pek çok kişi eğitiminde rol aldı. Çocukluğundan itibaren İngilizce, Fransızca ve Rusça’nın hayatında yer aldığı çok dilli bir ortamda büyüdü.
1919’daki Bolşevik Devrimi’nin ardından ailesiyle birlikte Kırım’a kaçtı. Daha sonra 1920 yılında ise İngiltere’ye göç etti. Cambridge Üniversitesi’nde Slav Dilleri ve Edebiyatı üzerine eğitim aldı. Bu dönemde ilk şiirlerini yazmaya başladı ve edebi kariyerine yönelik ilk adımlarını attı. Aynı zamanda kelebek koleksiyonuna olan ilgisiyle tanındı ve bu konuda bilimsel makaleler yazdı.
1922’de ailesiyle birlikte Berlin’e taşındı. Buradaki Rus göçmen topluluğunda etkin biriydi. İlk romanı olan “Maşenka” yı bu dönemde 1926 yılında Rusça olarak yazdı. Daha sonra, İngilizce yazmaya başladı. “Masal Bahçesi” (1928) ve “Rua, Dam, Vale” (1928) gibi eserler verdi. Ancak, Nazi Almanyası’nın yükselişiyle birlikte ailesiyle birlikte tekrar göç etmek zorunda kaldı.
1937 yılında ailesiyle birlikte Amerika’ya göç etti. Nabokov, burada öğretmenlik yaptı. Çeşitli üniversitelerde Slav dilleri üzerine dersler verdi. 1940’ta Amerikan vatandaşlığına geçti. 1955 yılında yazdığı “Lolita” (1955) onu dünya çapında ünlü yaptı. Ancak, eser ahlaki tartışmalara da neden oldu ve bazı ülkelerde sansüre uğradı.
Nabokov, edebi kariyeri boyunca bir çok önemli eser verdi. “Ada ya da Arzu” (1969), “Solgun Ateş” (1962) gibi eserleriyle modern edebiyatın önemli yazarları arasında yer aldı. Aynı zamanda yazdığı eserleri çoğunlukla kendi dilinden başka dillere de çevirdi. Yazılarında sıkça ironi, oyunbazlık ve dil oyunlarına başvurdu.
Vladimir Nabokov, 2 Temmuz 1977’de İsviçre’nin Lozan şehrinde hayatını kaybetti. Eserleri, ölümünden sonra da edebi çevrelerde önemini korudu ve pek çok ödül kazandı. Nabokov, hem edebi yeteneği hem de dil kullanımındaki ustalığı ile 20. yüzyılın önemli yazarları arasında kabul edilmektedir.
Vladimir Nabokov’un eserleri
Vladimir Nabokov’un eserleri, romanlar, öyküler, şiirler ve çeşitli yazıları içerir. İşte Nabokov’un bazı önemli eserleri:
Romanlar:
- Mary (Maşenka) – 1926 : Nabokov’un ilk romanı
- Rua Dam Vale – 1928: Nabokov’un ilk İngilizce romanı.
- Göz Kamaştırıcı (Glory) – 1932: Nabokov’un İngilizce yazılmış ikinci romanı.
- Güvenilir Kişiler (Laughter in the Dark) – 1932: Almanya’da yazılmış bir roman.
- Bend Sinister (Çarpık Dünya) – 1947: Totaliter bir rejime karşı yazılmış bir roman.
- Lolita – 1955: Nabokov’un en ünlü eserlerinden biri. Ahlaki tartışmalara neden olmuş, ancak edebi değeri de büyük ölçüde kabul görmüştür.
- Pnin – 1957: Rus profesör Timofey Pnin’in hayatını anlatan bir roman.
- Ada ya da Arzu – 1969: Kendine özgü bir aile dramını konu alan karmaşık bir roman.
- Transparent Things (Saydam Şeyler) – 1972: Zaman ve hafıza konularını işleyen kısa bir roman.
- Look at the Harlequins! – 1974: Nabokov’un son romanlarından biridir.
Öykü Kitapları:
- A Dozen Russians – 1928: İlk öykü koleksiyonu.
- The Stories of Vladimir Nabokov – 1995: Yazarın tüm öykülerini içeren geniş bir koleksiyon.
Diğer Eserleri:
- Speak, Memory (Conclusive Evidence) – 1951: Otobiyografik bir eser. Nabokov’un çocukluğunu, ailesini ve göçlerini anlatır.
- Pale Fire (Solgun Ateş)– 1962: Roman, şiir ve eleştiri türlerini bir araya getiren benzersiz bir yapıda bir eser.
- The Original of Laura- (Laura’nın Aslı) -1977: Nabokov’un ölümünden sonra oğlu Dmitri Nabokov tarafından yayımlanan romanıdır.
- Lectures on Literature – 1980: Nabokov’un edebiyat konusundaki derslerini içeren bir derleme.
- Nabokov’s Butterflies – 2000: Kelebek koleksiyonculuğuyla ilgili yazıları içeren bir derleme.
Nabokov’un eserleri, dilin ustaca kullanımı, oyunbazlık, zeka ve çok katmanlı yapılarıyla tanınır. Bu eserler, edebiyat dünyasında büyük bir etki bırakmış ve pek çok eleştirmen tarafından övgü almıştır.
Solgun Ateş’ in özeti
Solgun Ateş, orjinal ismiyle “Pale Fire” Vladimir Nabokov’un 1962 yılında yayımlanan, karmaşık yapılı bir romanıdır. Kitap, Amerikalı şair John Shade’in yazdığı bir şiirle başlar. Ancak, hikaye asıl olarak bu şiirin çevresinde gelişir ve şairin bir öğrencisi olan Charles Kinbote’un anlatımı üzerinden ilerler.
John Shade, eserin başında yer alan 999 satırlık bir şiir yazmıştır. Bu şiire, “Solgun Ateş” adını vermiştir. Shade’in ölümünden sonra, arkadaşı ve öğrencisi olan Kinbote tarafından yorumlar eşliğinde yayımlanır. Ancak, Kinbote’un yorumları ve anlatımı zamanla gerçeküstü ve fantastik bir hal almaya başlar.
Roman, Kinbote’un kendi yaşamı, geçmişi ve varlığıyla birlikte, Shade’in şiirine dair kişisel takıntılarını ortaya koyar. Kinbote, Shade’in şiirini kendi hayat hikayesi ve kurmaca bir ülkenin kralı olan Zembla Krallığı’nın trajik hikayesiyle birleştirir. Roman, okuyucuya gerçeklik ve kurmacanın ince sınırlarını sorgulatır. Aynı zamanda, çoklu anlatıları bir araya getiren ilginç yapısıyla da dikkat çeker.
Nabokov, dil oyunları, anlam katmanları ve anlatım becerileriyle “Solgun Ateş”e birçok sembolik öğe ve gizli anlam ekler. Okuyucu, Shade’in şiirinin ardındaki gerçekleri çözmeye çalışırken, Kinbote’un çılgın ve zaman zaman komik anlatımıyla karşılaşır. Roman, okuyucuya birçok konuda edebi şölen ve felsefi derinlik sunar.
“Solgun Ateş” Nabokov’un en karmaşık eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Metin içinde gizlenmiş detayları, zekice yerleştirilmiş ipuçlarını ve yaratıcı anlatım tarzını içeren bir başyapıttır.