Alfa Yayınları bilim kurgu edebiyatın en büyük isimlerinden “Stanislav Lem” in “Aden” isimli romanını yayımladı. Aden’i dilimize Olgun Töman çevirmiş. Aden’in özetine geçmeden önce, Stanislav Lem kimdir kısaca tanıyalım.
Stanislav Lem kimdir
Stanislav Lem 1921 Polonya doğumlu. Tıp eğitimi görmekte imiş ama, 1941 yılında İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması sebebiyle eğitimini yarıda bırakmış. Savaş yıllarında otomobil tamirciliğinden elektrik teknisyenliğine, kaynakçılıktan şoförlüğe kadar bir çok işte çalışmış. Polonya’nın Nazi Almanyası tarafından işgalinden sonra toplama kamplarında kaldı. Kamplardan sağ kurtulmayı başaran Lem, 1946’da Krakow’a yerleşti. Tıp eğitimini tamamlayarak doktor oldu. Ama doktorluk yapmak yerşne edebiyatı tercih etti. Çünkü gençliğinden beri kitap yazma tutkusu vardı. Bir süre denemeler yazdı. 1950’lerde bilim kurgu türüne yönelen Lem, ilk kitabı Kazanılan Zaman’ı 1955’te bitirdi.

Stanislav Lem’in başyapıtı sayılan Solaris, Andrey Tarkovski tarafından 1972’de, Steven Soderbergh tarafından da 2002’de filme çekildi. Stanislav Lem, Ursula K. Le Guin ve Philip K. Dick ile birlikte bilim kurgu edebiyatının ciddiye alınmasını sağlayan yazarlar arasında sayılır. Hayatı boyunca felsefeye ve dil bilime esin kaynağı olarak görülen metinler de üretmiştir. Yazarın Lehçe yazdığı kitaplar 40’tan fazla dile çevrildi ve eserleri yaklaşık otuz milyon sattı. Stanislav Lem 2006 yılında 84 yaşında Polonya Krakow’da öldü.
Stanislav Lem’in eserleri
- Solaris (1961): Lem’in en ünlü eserlerinden biridir. Solaris, bir uzay istasyonunda yaşanan gizemli olayları konu alır ve zihinsel olarak yoğun bir keşif sürecini işler.
- The Cyberiad (Cyberiada) (1965): Lem’in kısa öykülerden oluşan bir koleksiyonudur. Bilim kurgu ve mizah öğelerini bir araya getirir.
- Eden (Eden) (1959): İnsanlar ve uzaylılar arasındaki iletişimsizlik konusunu işler ve insanların uzaylılarla nasıl başa çıkabileceğini sorgular.
- His Master’s Voice (Efendisinin Ses Tonu) (1968): Bilim adamlarının uzaydan gelen bir sinyali anlamak için çabalarını konu alır. Dil ve iletişim temalarını işler.
- Memoirs Found in a Bathtub (1961): Distopik bir gelecekte geçen bu roman, bir casusun labirent gibi bir bina içindeki hikayesini anlatır.
- The Futurological Congress (Fütürolojik Kongre) (1971): Bir bilim kurgu yazarının katıldığı kongrede meydana gelen olayları konu alır ve gerçeklik ile düş arasındaki ince çizgiyi sorgular.
- The Invincible (Yenilmez) (1964): Bir uzay gemisinin keşif için gittikleri bir gezegen üzerinde karşılaştıkları gizemli bir zeka ile baş etmesini konu eder.
- Mortal Engines (Ölümlü Motorlar) (1977): Lem’in kısa öykülerinden oluşan bilim kurgu, felsefe içeren bir koleksiyonudur ancak mizah da içerir.
Bunlar en çok tanınan eserleridir. Bunların dışında yazmış olduğu 50’ye yakın öykü, hikaye ve roman da bulunmaktadır.
Stanislav Lem Aden’ in Özeti
Aden, teknolojiye ve iletişime dair felsefi sorularla dolu fantastik bir roman. Kaptan, mühendis, fizikçi, kimyager, doktor ve sibernetik işçiden oluşan altı kişilik bir uzay gemisi. Başka bir güneş sisteminin dördüncü gezegeni olan Aden’e zorunlu iniş yapar.
Bu gezegenin dünya ile tek ortak noktası solunuma uygun atmosferinin olmasıdır. Bu gezegende yaşadıkları korkuya rağmen hayatta kalabilme mücadelesi veren mürettebat, bir yandan uzay gemilerini tamir etmeye çalışır. Diğer yandan bulundukları gezegeni keşfe çıkarlar. Soluk alıp veren dev ağaçlar, bitkileri andıran binalar, doğal renkler mürettabatı çok şaşırtır. Dev aynalar, geçitler ve anlam veremedikleri yoğunlaşmayı arasında dolanıp birileriyle iletişime geçmeye çalışırlar. Araştırdıkları her yerde ölümün değişik yüzüyle karşılaşırlar. Kitlesel mezarlar, suyla doldurulmuş çukurlarda saklanan cesetler, ve insan iskeletleri. Sonunda bir fabrika bulurlar. Fabrikayı halk terk etmiştir. Ancak fabrika kendi kendine çalışmaya devam etmektedir. Uzay gemisine dönmekten başka çaresi kalmayan mürettebat, burada da önceden tanımadıkları bir yaratık karşılarlar. Bilimkurgu ve macera severlerin hoşuna gideceği bir roman Aden.
İyi okumalar diliyoruz.